Scopitone: de voorloper van de videoclip

De scopitone….? Nooit van gehoord. Dat kan, wat dat ding wordt allang niet meer gebruikt. Het is een soort video jukebox. En de voorloper van de videoclips.

Scopitone

Zo’n scopitone was vooral in bars en kroegen populair. Het was een soort jukebox voor filmpjes. En eigenlijk was het een combinatie van een jukebox en een kleurentelevisie. Je werpt een muntstuk in de machine waarna een 16mm film begint te draaien op de tonen van je favoriete muziek. Deze machines waren zeer populair bij de Franse jeugd in de jaren ‘60. Op de video hieronder zie je zo’n video-jukebox in actie.

Mazouni

De filmpjes werden zeer snel gemaakt, vaak in minder dan een dag, op geïmproviseerde sets. Er was niet veel geld voor om ze maken. Ze duurden zo’n 4 minuten. Er waren artiesten die hun hele carrière te danken hadden aan de scopitone. Zo was er de Algerijnse artiest Mazouni. Hij was in de jaren ’60 en ’70 erg populair onder de Algerijnse immigranten in Frankrijk. Hij trad hij nauwelijks op, maar werd wel bekend. En dat kwam door de scopitone.

Luister hieronder naar een te gek psychedelisch Arabisch rocknummer uit 1973. Op de site Afrogrooves kun je meer nalezen over Mazouni.

Scopitone rage

De technologie voor deze video jukebox dateert uit de jaren ’40. Maar pas jaren later, begin jaren ’60, werden de eerste scopitones in Frankrijk gemaakt . De Scopitone-rage verspreidde zich door heel Europa en vooral in Frankrijk, West-Duitsland en Engeland waren deze jukeboxen populair. In 1964 haakte ook de V.S. aan.

scopitone
Scopitone. Bron afbeelding Wikipedia

Muziekfilmpjes en naakt

Aanvankelijk werden er alleen muziekfilmpjes gemaakt. Later worden er ook veel filmpjes met schaars geklede danseressen gemaakt en in de V.S. ging het meer richting porno industrie. Eind jaren zestig waren de scopitones verdwenen. De video’s zijn wel gebleven. Check bijvoorbeeld deze playlist op You Tube en bekijk ook het scopitone archief.

Bronnen: Afrogrooves, Arts and Culture, Radio1,