Is dat mogelijk om een vos als huisdier te houden? Als een soort hond. Ooit die stammen af van wolven en zijn langzaamaan gedomesticeerd. Kan dat proces ook bij vossen plaatsvinden?
Zilvervos
In 1959 startte geneticus Dmitry Belyaev met een experiment. Hij wilde het domesticatieproces nabootsen en besloot met een groep wilde dieren te gaan fokken tot een gedomesticeerde groep overbleef. Het ging om zilvervossen en het experiment heette het Farm-Fox Experiment. In 1959 begon Belyaev met een groep van 130 vossen en 26 jaar lang koos hij van elke generatie de tamste dieren. De vossen die het minst wegrenden wanneer een mens naderde kwamen in aanmerking om een gedomesticeerde groep voort te brengen. Door alleen de tamste dieren te gebruiken om mee door te fokken zou het domesticatieproces versneld kunnen worden nagebootst.
Selectie
De selectieprocedure was streng en de tamste vossen werden steeds gekozen om zich voort te planten, in een zeer strenge selectie. Slechts 5 procent van de mannelijke vossen en 20 procent van de vrouwelijke vossen mochten een volgende generatie voortbrengen… Daarmee ging Balyaev dan weer verder. Na zijn dood gingen andere onderzoekers verder met het Farm-Fox Experiment. Langzaam maar zeker werden de vossen inderdaad zachtaardiger.
Tamme elite
In de zesde generatie was duidelijk te zien dat er vossen tam waren geworden. Deze ‘tamme elite’ snuffelde aan de onderzoekers en likte hen als hondjes. De tamme elite bestond aanvankelijk uit een klein aantal vossen, maar in de twintigste generatie dieren behoorde al 35 procent van de groep tot deze tamme elite en toen de dertigste generatie was bereikt, was dit al tussen de 70 en 80 procent. Op de video hieronder wordt het experiment uit de doeken gedaan.
Ander uiterlijk
Het experiment stopte niet en vele generaties later, zo’n 60 jaar na de start van het experiment, werden de dieren tammer en tammer. De vossen wilden spelen, wilden aandacht van mensen en waren zelden agressief en waren juist zachtaardig. De grootste verandering was het uiterlijk van de vos. Hun vachten hadden verschillende kleuren. Soms met witte vlekken. Ook kregen ze een gekrulde staart, een kortere snuit en de oren hingen.
De vos als huisdier. Kan dat?
Het antwoord op deze vraag is dus ja. Bij de start van het experiment had Belyaev de meest tamme dieren dieren geselecteerd. Hij had de vossen gekozen die weinig van het stresshormoon cortisol en juist veel van de kalmerende stof serotonine aanmaakten. De mate waarin vossen die stoffen aanmaken, wordt bepaald door hun genen. Deze genen sturen ook heel andere dingen aan, zoals vachtkleur en de vorm van de staart. Op deze manier zijn ook diverse wilde wolven zo’n 10.000 jaar geleden langzaamaan gedomesticeerd en werden uiteindelijk honden.
Vossen kun je dus domesticeren en in principe kan het een huisdier worden. Maar het is in Nederland niet toegestaan om een zilvervos als huisdier te houden. Dus.. gewoon lekker in het wild laten die vossen!
Bronnen: Bionieuws, De kennis van nu, Quest, Rijksoverheid
